ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ: ΟΙ ΨΥΧΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Είναι ξεκάθαρο ότι η καταπολέμηση της εξάπλωσης του ιού COVID-19 χρειάζεται απομόνωση στο σπίτι. Ωστόσο δεν είναι το ίδιο εύκολο για όλους αφού οι ειδικοί λένε πως η καραντίνα θα έχει μακροχρόνια ψυχολογικά προβλήματα.

Προτού λοιπόν αρχίσουμε να κατακρίνουμε άλλους που πάνε στο πάρκο ή που θεωρούνε την απομόνωση στο σπίτι «μικρή ενόχληση», όπως φάνηκε στο Twitter, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η καραντίνα υγείας, και η απομόνωση γενικότερα, είναι συσχετισμένη με σοβαρές ψυχιατρικές και ψυχολογικές επιπτώσεις.

Μια πρόσφατη έρευνα που κυκλοφόρησε στο Λάνσετ έδειξε ότι η καραντίνα συνδέεται με το post-traumatic stress disorder (PTSD), σύνδρομο δηλαδή που προκαλεί άγχος σχετικό με το ψυχικό τραύμα μιας μεγάλης κρίσης, πχ. Πόλεμος, πανδημια, κλπ. Η καραντίνα δημιουργεί επίσης εσωτερικό μπέρδεμα και θυμό για πολλά χρόνια. Δεδομένου ότι η κρίση του κορονοϊού φαίνεται να μένει για καιρό, οι ψυχολογικές επιπτώσεις όσων επιζήσουν δεν γίνεται να αγνοηθούν.

Είτε στην καραντίνα ή όχι, το άγχος χειροτερεύει από την αίσθηση του αγνώστου και κοινωνική κριτική όσο όλοι μας προσπαθούμε να βρούμε τις σωστές αντιδράσεις και την πιο ορθή στάση και λέξεις.

Οι καθαρές πληροφορίες της κυβέρνησης είναι σημαντικό κομμάτι της διαδικασίας. Η καθηγήτρια ψυχιατρικής Ρίμα Στίρα και η συνάδελφος της Λόρα Χόριλακ, καθηγήτρια κρίσιμης φαρμακευτικής, από το πανεπιστήμιο του Τορόντο, διερεύνησαν τις καραντίνες κατά την έξαρση του SARS.
Βρήκαν ότι το 29% έδειχνε σημάδια PTSD, και 31% είχε συμπτώματα κατάθλιψης ακολουθούμενης της αποξένωσης. «Η μελέτη μας αλήθεια έδειξε την σημασία των αξιόπιστων και συνοχικών πληροφοριών και ενημερώσεων έτσι ώστε οι άνθρωποι να καταλάβουν αυτά που ξέρουμε, αυτά που δεν ξέρουμε και πώς προσπαθούμε να κλείσουμε το χάσμα αυτό.»

Οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας θα πρέπει να προσφέρουν λεπτομερείς πληροφορίες για τα συμπτώματα του ιού, την πορεία του, καθώς και πόσοι νοσηλεύονται και για πόσο, είπαν η Στίρα και η Χόριλακ. «Πρέπει να επίσης ξεκάθαροι οι τρόποι παρακολούθησης της καραντίνας και οι τρόποι αντιμετώπισης των συμπτωμάτων, αλλά και να αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τις ανάγκες των ανθρώπων με διαφορετικά επίπεδα πρόσβασης και ικανότητες στην τεχνολογία,» προσέθεσαν οι καθηγήτριες.

Η οδηγία στην Ελλάδα είναι σαφής: «Μένουμε σπίτι», ενώ ακολουθούμε τα επίσημα μέτρα μόνο και τίποτα άλλο. Το μπέρδεμα ωστόσο είναι μεγάλο ειδικότερα σε πολυπληθέστερες χώρες, όπως ΗΠΑ, όπου οι κάτοικοι δέχονται διαφορετικές οδηγίες από διαφορετικές πηγές. Κάποιοι λένε ότι πρέπει να μείνεις σπίτι, άλλοι λένε να αποφεύγεις απλά τις συγκεντρώσεις και τα πλήθη και άλλοι ότι μπορείς να ψωνίσεις αν κρατήσεις απόσταση από τους άλλους.
Ο Φρανκ ΜακΆντριου, ψυχολόγος στο κολλέγιο Νοξ στο Ιλινόι, επισημαίνει ότι συγκεκριμένα η υποχρεωτική καραντίνα προκαλεί τεράστιο στρες. «Η καραντίνα δίνει την αίσθηση ότι είμαστε στο έλεος άλλων ανθρώπων και άλλων ανεξέλεγκτων δυνάμεων όπως μιας επιδημίας. Έτσι οδηγούμαστε να νιώθουμε αβοήθητοι και αβέβαιοι για το μέλλον που προβλέπεται δυσοίωνο.»

Μακροχρόνιες περίοδοι σε καταστάσεις όπου τίποτα δεν αλλάζει μπορούν να στρέψουν τους ανθρώπους στην εσωστρέφεια, λέει ο ΜακΆντριου. «Για όσους δεν είναι συνηθισμένοι στην εσωστρέφεια, η εμπειρία μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικά συναισθήματα, και σε ακραίες περιπτώσεις, στην θολή αντίληψη των ορίων μεταξύ των όσων γίνονται στο μυαλό μας και όσων γίνονται τριγύρω μας στην πραγματικότητα.» γράφει.
Δραστηριότητες που δημιουργούν μια αίσθηση αλλαγής και σκοπού, όπως επανατοποθέτηση των επίπλων ή γενική καθαριότητα, μπορούν να βοηθήσουν ώστε να ζωντανέψει το μυαλό.

Η Σου Φιρθ, ψυχολόγος στην Αγγλία, λέει ότι οι άνθρωποι χρειάζονται την ικανότητα να παίρνουν αποφάσεις και να έχουν τον έλεγχο, μια αίσθηση κοινότητας και σύνδεσης με άλλους, και ο σκοπός ή η αποτελεσματικότητα. Προτείνει να προσπαθούμε να δημιουργούμε όλες αυτές τις αισθήσεις όσο είμαστε σε καραντίνα, με βιντεοκλήσεις, με εργασία που έχει δομή και βήματα και με εσωτερική άθληση με γιόγκα ή χορευτικά βίντεο. Για να κρατήσουμε το μυαλό μας δραστήριο μπορούμε να ζωγραφίζουμε, να φτιάχνουμε κολλάζ φωτογραφιών ή και να λύνουμε σταυρόλεξα.

Η μοναξιά είναι ένα μεγάλο ρίσκο για την υγεία ειδικά σε υπερήλικες που είναι ευάλωτοι στον ιό και επιβάλλεται να αποφεύγουν κοινωνικές επαφές. Ήδη υπάρχουν γκρουπ και ιδιώτες που προσφέρονται να ψωνίσουν τα τρόφιμα για όσους υποφέρουν περισσότερο στην απομόνωση. Η προσφορά βοήθειας εντείνει την αίσθηση της κοινότητας.

Εντέλει, ενώ η προσωπική φροντίδα είναι κρίσιμη, η παρακολούθηση σοβαρών ψυχικών νοσημάτων χρειάζεται επαγγελματική υποστήριξη. Ο επίσημος φορέας υγείας της Κίνας εξέδωσε οδηγίες για ψυχολογική βοήθεια και μάλιστα μετακίνησαν πολλούς ειδικούς γιατρούς στην Γουχάν, όταν άρχισε η έξαρση του κορονοϊού, όπως ανέφερε ο Μπλούμ-μπερκ. Πολλά προάστια στην Κίνα επίσης δημιουργήσαν 24-ωρες γραμμές ψυχολογικής υποστήριξης για αυτούς που υποφέρουν από απομόνωση και τον COVID-19.

Οι επιπτώσεις της απομόνωσης στην ψυχική υγεία δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να μπούμε σε καραντίνα. Είναι απαραίτητο να ακολουθούμε τις επίσημες οδηγίες των ειδικών στην καταπολέμηση του κορονοϊού, όσο απαραίτητη βέβαια είναι και η αναγνώριση των δυσκολιών. Σε στιγμές αποξένωσης, μπορούμε να υποστηρίζουμε ο ένας τον άλλον με την αναγνώριση των ψυχικών αγώνων που δίνουμε όλοι και την ψυχολογική υποστήριξη ακόμα και από μακριά.

Κάποιες λύσεις που προτείνουμε:
Η άσκηση των αναπνοών: τα τελευταία χρόνια είναι πολύ διαδεδομένα τα σεμινάρια και εργαστήρια για την σημασία της σωστής αναπνοής. Υπάρχουν πολλοί αποδεδειγμένοι τρόποι αναπνοής που βοηθούν στην χαλάρωση, την ηρεμία, τον οραματισμό, την ύπνωση καθώς και εξερεύνηση του ασυνειδήτου -με συγκεκριμένες τεχνικές για την καταπολέμηση των ψυχικών τραυμάτων.

Γιόγκα και διαλογισμός: υπάρχουν πολλές τεχνικές διαθέσιμες στο διαδίκτυο για την ψυχική εξισορρόπηση που χρειαζόμαστε.

Διαβάζουμε βιβλία, παίζουμε επιμορφωτικά και ψυχαγωγικά παιχνίδια ή και φτιάχνουμε δικά μας.

Χειροτεχνίες και γλυπτική αλλά και η συγγραφή βιβλίων έχουν ψυχοθεραπευτικές δράσεις. Μπορούμε να ξεκινήσουμε γράφοντας το προσωπικό μας ημερολόγιο με τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας.
Πολλά ημερολόγια μάλιστα βοήθησαν τους ιστορικούς να κατανοήσουν την κατάσταση που βίωσε ένας λαός σε μια κρίσιμη χρονική στιγμή, έτσι αποκτούν διπλή σημασία.

Γυμναστική με το βάρος του σώματος έχει αποδειχθεί ως η πιο σωστή τα τελευταία χρόνια. Μπορείτε να βρείτε πολλούς τρόπους να χρησιμοποιήσετε το σπίτι σας ως γυμναστική αρένα.

Τα υπερδραστήρια άτομα μπορούν να περπατούν ή να χορεύουν στους χώρους του σπιτιού, αλλά και οι δουλειές του σπιτιού μπορούν να βοηθήσουν στην κατανάλωση ενέργειας.

Αποφεύγετε να βλέπετε μόνο ειδήσεις όλη μέρα. Αυτά που είναι σημαντικά λέγονται συνήθως στα έκτακτα δελτία και τις επίσημες ανακοινώσεις. Ο λόγος της αύξησης των δελτίων είναι για την εξάπλωση των πληροφοριών σε όσους περισσότερους πολίτες γίνεται και όχι για την διαρκή ενημέρωση. Η πλύση εγκεφάλου απευθύνεται σε μια μερίδα του πληθυσμού που αρνείται να συμμορφωθεί στα μέτρα και όχι σε όσους τα ακολουθούν.

Πηγή: CNN, INSIDER